Аўтарскі праект Уладзіміра Цвіркі
250 унікальных турыстычных маршрутаў па маёй Беларусі

< ВЕДЗЬМІНА КАРОВА >

ВЕДЗЬМІНА КАРОВА

У гэтай вёсцы карову, якая дае шмат малака, але пры гэтым бадаецца, б'е нагамі і хвастом, не дазваляючы сябе даіць, называюць «ведзьмінаю». І ўспамінаюць вельмі старую легенду. Яе падзеі адбыліся менавіта ў тутэйшым наваколлі.

Неяк раз мясцовы малады пастух, вярнуўшыся ўвечары дадому, расказаў старэнькай маці, што на тым беразе возера бачыў невялікі статак чорных кароў з белымі плямкамі пасярэдзіне лбоў. Сытыя каровы – па вядры малака ад кожнай можна атрымаць.

– Так, – пацвердзіла маці пастуха, – гэта табе давялося ўбачыць ведзьмін статак. Нячыстая сіла апойвае скрадзеных кароў расой, сабранай ноччу на Купалле, і таму яны і выглядаюць так добра і малака даюць незлічоную колькасць.

– А скрасці такую карову можна? – спытаў пастух.

– Скрасці можна, ды толькі ведзьма абавязкова дагоніць злодзея і верне сваё.

– А няма спосабу яе падмануць? – не сунімаўся малады.

І распавяла маці сыну, не падазраючы, што той задумаў, аб адзіным спосабе беспакарана скрасці ведзьміну карову.

...Трэба нарваць крапівы-жгучкі. Яе трэба раскідаць па дарозе за сабой, калі адводзіш рагулю са статку. Ведзьма кіне пераследаваць злодзея, абы на траву тую не наступіць.

Праз пару дзён шчаслівы пастух увёў у двор насустрач смяротна перапалоханай маці, якая выбегла з хаты, чорную карову з белай плямкай паміж рагоў. Старая жанчына, аднак, убачыла велізарнае вымя і супакоілася: з такой каровай літаральна да восені яны азалацяцца. Малако, вядома ж, з'явілася ў гэтай гаспадарцы, але і сам пастух, і яго маці сталі хадзіць усе ў драпінах і сіняках.

А калі карова зламала маці руку і ледзь хвастом не выбіла вока, было вырашылі яны пазбавіцца ад такога «шчасця». Тым больш і аднавяскоўцы сталі скардзіцца: чорная рагуля літаральна ўвесь статак папсавала – параніла кароў.

Вяскоўцы ўгаворвалі пастуха назад адвесці ведзьміну карову на той бераг возера. Але ўсё ж, як гаворыцца ў легендзе, прагнасць чалавечая і тут перамагла.

Пастух, вядома, сказаў, што завядзе кароўку, а сам яе прадаў. Той, хто карову гэтую захацеў купіць, паквапіўся на лёгкае і багатае малако. Ад той рагулі цяляты потым пайшлі, а ад іх яшчэ. Ды па характары яны былі аднолькавыя – усе ў ведзьміну карову. Вось з тых часоў і павялося, што калі ад каровы малако поўнымі вёдрамі атрымліваюць, то аддае яна яго праз пакуты гаспадароў, і гэтая карова – нашчадак той самай ведзьмінай каровы.

А возера, з берага якога чорную рагулю скралі, нячыстая сіла знішчыла, ператварыўшы яго ў непраходную багну.