Маршрут Асіповічы >
Кропкі маршрута Асіповічы
Паселішча ўзнікла ў 1872 г. як чыгуначная станцыя. Гэтыя землі належалі княгіні Гагенлоэ, затым Шыманскім. Захавалася чыгуначная школа, пабудаваная ў 1902 г. у двары школы №2. Чыгуначная станцыя пабудавана з цэглы ў 1897 г. На вул. Рабоча-Сялянскай можна ўбачыць жылы асабняк, празваны «домам Жукава» (1896 г.). Цікавасць уяўляюць службовыя і адміністрацыйныя карпусы і воданапорная вежа (XIX ст.). Крыжаўзвіжанская царква з дрэва ўзведзена ў стылі народнага дойлідства ў 1825 г.
Чыгуначны вакзал у стылі класіцызму, пабудаваны з цэглы ў 1899 г., вылучаецца вытанчаным дэкорам. Побач знаходзіцца бетонная лядоўня і добра захаваўся драўляны дом станцыйнага наглядчыка, пабудаваны ў 1895 г.
Вядома пасяленне з XVI ст. як вялікакняжацкае ўладанне ВКЛ на маляўнічых берагах ракі Пціч. Царква Св. Казьмы і Дзям’яна ў стылі народнага дойлідства з элементамі эклектыкі ўзведзена з дрэва ў 1866 г. Запамінальныя прапорцыі храма надаюць яму асаблівы характар.
Гэты пасёлак знакаміты тым, што з 1928 г. тут жыла сям'я Адамовічаў, у якой рос будучы знакаміты беларускі пісьменнік, сцэнарыст і літаратуразнаўца Алесь Адамовіч. На мясцовых могілках знаходзіцца яго магіла. Захаваўся драўляны дом, дзе жыў пісьменнік. У 1980 г. у Глушы быў створаны музей рамёстваў. Тут таксама можна ўбачыць ветраны млын (1883 года), драўляную царкву (1882 г.) і сельскія дамы.
На краі вёскі, якая размешчана недалёка ад Цялушы, захаваўся комплекс дыхтоўных гаспадарчых пабудоў з якаснай цэглы, якія засталіся ад былой сядзібы «Вавулічы», якой валодала пара Варанцовых. Захаваўся таксама гаспадарчы будынак, самы вялікі сярод падобных пабудоў у Беларусі.
Каменны сядзібны дом у стылі класіцызму пабудаваны з цэглы ў 1910 г. Належаў дом старажытнаму шляхецкаму роду Жылінскіх. У сядзібным доме маюцца вялізныя падвалы. Спіртзавод, збудаваны ў 1889 г., працуе і сёння. Побач знаходзіцца спіртасховішча.
У даведніку архітэктурных помнікаў гэтай пабудовы няма. На могілках у цудоўным стане захавалася капліца-пахавальня Забела. Пабудаваная яна ў 1907 г. з цэглы і каменю ў неараманскім стылі. Мясцовыя ўлады адмаўляюцца надаць ёй статус архітэктурнага помніка. Дзякуючы мясцовым жыхарам капліца накрытая, ідуць аднаўленчыя работы.
Паселішча вядома з XI ст. З XVI ст. у складзе ВКЛ. Падчас вайны з Масковіяй (1654-1667 гг.) замак быў разбураны да асновы. З XIX ст. – мястэчка. Можна ўбачыць цагляны дом братоў Яцка (1911 г.). Зараз у ім працуе крама. На маляўнічым узгорку, з якога адкрываецца від на месца зліцця Свіслачы і Бярэзіны, размешчаныя старадаўнія руіны, магчыма, рэшткі замка XVI ст.
Паштовая станцыя ўзведзена па тыпавым праекце з цэглы ў класічным стылі прыкладна ў канцы 40-х гг. XIX ст. Сёння будынак рэстаўруецца: перакрыты дах, тынкуюцца сцены, узводзіцца агароджа. На чарзе гаспадарчыя пабудовы, добраўпарадкаванне тэрыторыі.
У пачатку XX ст. з чырвонай цэглы ўзведзена царква Св. Мікалая ў неарускім стылі (яраслаўскі напрамак). Пабудаваная яна на сродкі графа Варанцова і яго жонкі, унучкі А. С. Пушкіна, Наталлі Аляксандраўны. Яе магіла і магіла графа за апсідай храма адноўлены зусім нядаўна.