Маршрут Косава >
Кропкі маршрута Косава
Гэта невялікае паселішча вядома з сярэдзіны XVI ст. Сёння яго праваслаўная дзейная святыня вядомая як царква Св. Георгія Перамаганосца. Пабудаваны храм у стылі народнага дойлідства з элементамі барока з драўлянага бруса на сродкі вернікаў і ўладальнікаў мясцовых маёнткаў у 1790 г. Па якіх прычынах царква была перабудавана ў 1904 г. і што ў яе знешнім выглядзе змянілася пры абнаўленні, невядома. Магчыма, з'явіўся невялікі бабінец са званіцай.
Гэтае паселішча вядома з сярэдзіны XVI ст. З XVII ст. вёска з'яўляецца ўласнасцю Жыровіцкага манастыра. Храм, пабудаваны з драўлянага бруса ў 1849, мае рысы класічнага стылю з элементамі барока. Асвечаны ён у гонар Усячэння галавы Св. Іаана Прадцечы. Ці перабудоўвалася святыня пасля 1864 г., невядома.
У сярэдзіне XVI ст. у складзе ВКЛ. З XVII ст. – уласнасць Юндзілаў, Праслаўскіх. У 1779 г. манахі-картэзіянцы з кляштара ў суседняй Бярозе ўзвялі тут каталіцкі храм у стылі позняга барока. Пасля паўстання 1863-1864 гг. царскія ўлады перадалі яго праваслаўнай царкве. У той жа час перад былой каталіцкай святыняй пабудавана двух'ярусная брама-званіца.
Паселішча ўпершыню згадваецца ў 1485 г. З XVI ст. у складзе ВКЛ. Уласнасць Глінскіх, Чартарыйскіх. З самага канца XVI ст. ва ўласнасці Льва Сапегі. Першы ўніяцкі храм тут пабудаваны ў 30-я гг. XVII ст. Уніяцкі храм 1773 г. пабудовы пасля паўстання 1863-1864 гг. быў перададзены праваслаўным вернікам. Тады ж была ўзведзена мураваная брама-званіца. Але, магчыма, яна засталася ад папярэдняга храма.
З 20-х гг. XVI ст. гэта прыватная ўласнасць у складзе ВКЛ. У пачатку XVIII ст. на берагах ракі Грыўцы шляхецкі род Юндзілаў стварыў сядзібу, у якой быў пабудаваны ў класічным стылі аднапавярховы жылы комплекс сядзібнага дома, ад якога захаваўся толькі цэнтральны корпус. Побач з горадам захавалася пахаванне ўдзельнікаў паўстання 1863-1864 гг.
На могілках захавалася пабудаваная ў 1859 г. каталіцкая капліца ў неагатычным стылі. За капліцай знаходзіцца магіла ўдзельнікаў паўстання 1863-1864 гг. Траецкі касцёл з цэглы ў нэараманскім стылі пабудаваны ў 1878 г. на месцы драўлянага касцёла, у якім хрысцілі Тадэвуша Касцюшку. У 1876 г. пабудаваны праваслаўны храм Св. Антонія. З 1830 г. і на працягу 35 гадоў род Пуслоўскіх будаваў побач з Косава шыкоўны палац, спалены партызанамі ў 1943 г. Сёння палац паспяхова аднаўляецца.
У 1746 г. тут нарадзіўся нацыянальны герой Беларусі, Польшчы, ЗША, ганаровы грамадзянін Францыі Тадэвуш Касцюшка. У 2004 г. дом гэтай знакамітай на ўвесь свет сядзібы быў адноўлены на родных падмурках і падвалах. Сёння гэта папулярная турыстычная славутасць.
У 1871 г. быў адкрыты чыгуначны рух ад Брэст-Літоўска да Масквы. Праз некалькі гадоў тут была пабудавана чыгуначная станцыя ў стылі класіцызму з элементамі барока, якая дзейнічае і сёння. У 40-я гг. XIX ст. з цэглы пабудаваны комплекс будынкаў паштовай станцыі ў стылі позняга класіцызму. Доўгі час гэтыя пабудовы былі закінутыя. Сёння тут дзейнічае рэстаран, які карыстаецца вялікай папулярнасцю ў жыхароў навакольных вёсак і гарадоў.