Маршрут Валожын >
Кропкі маршрута Валожын
Будынак афіцыны размешчаны насупраць палаца з другога боку вялікага, сёння пустога двара. На першы погляд будынак з'яўляецца адлюстраваннем палаца. Цэнтральны порцік вынесены далёка наперад і спачывае на велізарных круглых калонах, да якіх падымаецца высокая і шырокая парадная лесвіца. Сёння ў афіцыне размяшчаецца мясцовае аддзяленне ДАІ. Да будынка маецца свабодны доступ, дазволена фотаздымка.
Перад падарожнікам не проста ешыбот, а першае ва Усходняй Еўропе вышэйшае духоўнае вучылішча па падрыхтоўцы рабінаў. Тут у тым ліку вучыўся галоўны рабін Ізраіля – Абрам Кук. Заняткі ў ешыбоце пачалі праводзіцца з 1806 г. У 1896 г. царскія ўлады зачынілі ўстанову. На старажытных габрэйскіх могілках, размешчаных у цэнтральнай частцы горада, можна ўбачыць магілу заснавальніка ешыбота – Хаіма Валажынера.
Палац графа Тышкевіча будаваўся па праекце архітэктара Касакоўскага. П-падобны комплекс складаецца з уласна палаца, афіцыны насупраць, а замыкае двор пабудова аранжарэі. Будынак узведзены прыкладна ў 1805 г. у стылі класіцызму з сіметрычна падзеленым цэнтральным аб'ёмам і сферычным купалам. У свой час тут у багацці раслі трапічныя расліны, пальмы, цытрусавыя дрэвы. Мноства кветак і кветкавых кустоў перыядычна пераносіліся ў паркавую зону.
Поўнае імя гэтага беларускага паэта – Уладзіслаў Сівы-Сівіцкі. На адной з вуліц горада насупраць праваслаўнага драўлянага храма захаваўся таксама драўляны аднапавярховы дом, у якім нарадзіўся і да 1914 г. жыў будучы збіральнік фальклору, паэт і публіцыст. Дзякуючы Старому Уласу ў Вільні Янка Купала пазнаёміўся са сваёй будучай жонкай. Памёр паэт ва ўзросце 74 гадоў і пахаваны ў Літве.
З пачатку XVII ст. на гэтым месцы стаяў драўляны каталіцкі храм. У 1816 г. на сродкі графа Іосіфа Тышкевіча тут быў узведзены новы мураваны касцёл у стылі позняга класіцызму. Праз 13 гадоў побач была пабудавана брама-званіца з трыма масіўнымі званамі. Пасля паўстання 1863-1864 гг. касцёл быў пераасвечаны як царква. Пасля Другой сусветнай вайны, у 1960 г., ужо савецкія ўлады зачынілі храм і прыстасавалі яго пад склад і вытворчы цэх. У 1991 г. касцёл быў вернуты вернікам.
З XIV ст. паселішча было ўласнасцю родаў Манвідаў, Гаштольдаў, Радзівілаў, Чартарыйскіх. З пачатку XIX ст. – уласнасць роду Тышкевічаў. На месцы былога замчышча граф Іосіф Тышкевіч у 1806 г. узвёў велізарны палацава-паркавы комплекс у стылі класіцызму. У цэнтральным палацавым корпусе сёння размяшчаецца вайсковая частка, таму разгледзець будынак можна толькі здалёк.
Даволі цікавая забудова, якая складаецца з жылых і гаспадарчых будынкаў, размешчаная па вул. Горкага. Па ўсёй яе даўжыні размясціліся дамы, збудаваныя пры польскай уладзе, у 1920-я гг. Тут і каменныя пабудовы, і дамы, складзеныя з драўлянага бруса. Многія ўнікальныя будынкі, на жаль, не захаваліся да нашых дзён. На астатніх вуліцах горада таксама можна сустрэць будынкі, узведзеныя ў канцы XIX – пачатку ХХ ст.
Пабудавана капліца на старажытных каталіцкіх могілках з цэглы ў стылі барока ў 1829 г. Міхаілам Тышкевічам ужо пасля смерці графа Іосіфа Тышкевіча як капліца пры Валожынскім касцёле. Пасля паўстання 1863-1864 гг. яна была перададзена праваслаўнай царкве, а ў 1923 г. вернута каталікам. Пасля Другой сусветнай вайны капліца доўгі час была ў запусценні. Сёння яна перабудоўваецца пад праваслаўную капліцу з купаламі-цыбулінамі.
Двухпавярховая буйная пабудова з упрыгожанымі рустам кутамі знаходзіцца з тыльнага боку палаца Тышкевічаў. Трэці паверх, магчыма, быў надбудаваны пасля 1939 г., калі графскі род Тышкевічаў пакінуў свае ўладанні з прыходам савецкай улады. Прылеглы парк, закладзены ў XIX ст., значна пашкоджаны часам і захаваўся толькі фрагментарна.
Першы драўляны храм, магчыма, уніяцкі, стаяў на гэтым месцы яшчэ з пачатку XVII ст. Адразу ж пасля падаўлення паўстання 1863-1864 гг. стары храм быў знесены, а на гэтым месцы ў 1866 г. узвялі новую драўляную святыню, асвячоную ў гонар Св. Канстанціна і Алены. Падчас Другой сусветнай вайны царква дзейнічала. У 1961 г. савецкія ўлады спрабавалі зачыніць яе, але дзякуючы згуртаванасці гараджан набажэнствы ў храме працягнуліся.
Фотагалерэя