Маршрут Мінск-3 >
Кропкі маршрута Мінск-3
Воданапорная вежа знаходзіцца на пр. Жукава каля моста праз чыгуначныя шляхі. Пабудавана яна была ў комплексе чыгуначнай бальніцы ў 1914 г. Гэта адна з самых велічных падобных пабудоў, якія захаваліся ў Беларусі. Васьмігранная вежа ў тры ярусы ўзведзена ў стылі абарончых збудаванняў з выкарыстаннем розных элементаў.
У самым канцы вул. Сухая, пад шатамі старых дрэў, часткова захавалася габрэйскія могілкі, што дзейнічаюць з 1848 г. Да сярэдзіны ХХ ст. могілкі паступова вынішчалася, а да канца ХХ ст. – знішчаныя цалкам. У гады Другой сусветнай вайны тут праводзіліся масавыя расстрэлы габрэяў з Беларусі і Германіі. Сёння тут беражліва захоўваюць надмагільныя камяні мацэвы, сабраныя з усёй краіны. Пры ўваходзе паўкругам усталяваныя мемарыяльныя пліты і вельмі кранальны помнік у выглядзе абгарэлага стала і крэсла.
Плаўна выгінаючыся, вакол старадаўняга касцёла Св. Язэпа ўсталі сцяной гандлёвыя рады, пабудаваныя ў канцы XVIII ст. З-за таго, што ў іх у асноўным прапаноўвалі розныя тавары гандляры з Вільні, мінчане далі гандлёвым радам назву «Віленчукі». Сёння тут можна наведаць піўной рэстаранчык або сувенірныя крамы.
У Аляксандраўскім скверы ў 1888 г. закладзены будынак гарадскога тэатра ў стылі неабарока. Ужо ў 1890 г. тут прайшлі першыя паказы. Пасля 1917 г. будынак тэатра часта выкарыстоўвалася пад з’езды дэпутатаў, a ў 1919 г. тут была прынятая першая Канстытуцыя БССР. Пасля сучаснай рэстаўрацыі будынак Нацыянальнага акадэмічнага тэатра ім. Я. Купалы набыў сваё першапачатковае аблічча.
Адным з будынкаў, якія ўпрыгожваюць Верхні горад, з’яўляецца Гасціны двор, збудаваны ў пачатку XVIII ст. Пасля значнай рэканструкцыі ў 1909 г. будынак набыў рысы стылю мадэрн. Першыя два паверхі займалі гандлёвыя крамы, крамы, чайныя. Трэці паверх быў адведзены пад жылыя пакоі. Тут працавала аддзяленне банка, а ў 1920-я гг. – мінскі гарвыканкам.
Знаўцы гісторыі горада сцвярджаюць, што ў гэтым доме збіраліся на свае пасяджэнні члены тайнага таварыства масонаў. З пачатку XIX ст. у Мінску існавала масонская ложа «Паўночная паходня», у якую, па чутках, уваходзілі многія высокапастаўленыя чыноўнікі сталіцы, уключаючы нават віцэ-губернатара. Пабудаваны дом з цэглы ў сярэдзіне XVIII ст. у самым канцы непрыкметнай і ціхай вулачкі. Сёння ў ім дзейнічае музей гісторыі тэатральнай і музычнай культуры.
Актыўнае развіццё горад атрымаў з 1890 па 1901 гг., калі галавой горада быў Караль Чапскі. Падчас яго кіравання ў Мінску была адкрыта жаночая гімназія, дабудаваны гарадскі тэатр, збудаваная электрастанцыя, тэлефонная станцыя грамадскага карыстання, праведзена каналізацыя, пачала працаваць конка і многае іншае. У 1894 г. К. Чапскі купіў стары піўзавод і мадэрнізаваў яго. Шырока вядомы піўзавод «Аліварыя» паспяхова вырабляе якасны прадукт і сёння.
На адным з найстарэйшых каталіцкіх могілак горада ў 1841 г. з цэглы пабудаваны Крыжаўзвіжанскі касцёл у рэтраспектыўна-гатычным стылі. Храм некалькі разоў перабудоўваўся. На адной восі c касцёлам у 1830 г. узведзена мураваная брама ў стылі ампір з адным цэнтральным і двума бакавымі арачнымі ўваходамі. Сярод старадаўніх пахаванняў захаваліся каля дзесяці капліц-пахавальняў шляхетных родаў горада.
Першая згадка пра будучую сталіцу Беларусі ў пісьмовых крыніцах датуецца 1067 г. Радавую забудову горада XVII-XIX стст., якая складаецца з жылых і культавых пабудоў, сёння можна ўбачыць у асноўным у цэнтральных раёнах. Многія архітэктурныя помнікі сталіцы былі значна пашкоджаны войнамі і стыхійнымі бедствамі. Асабліва горад пацярпеў падчас Другой сусветнай вайны.
Яшчэ ў ХVII ст. вандроўцы з Еўропы называлі ратушу галоўным упрыгожаннем Верхняга горада. У 1857 г. ратуша разбураная па ўказанні расійскага імператара як сімвал вольнасцяў грамадзян ВКЛ і Рэчы Паспалітай.
Фотагалерэя