Маршрут Райца >
Кропкі маршрута Райца
Былое мястэчка вядома з XVI ст. Уладары мястэчка Незабытоўскія ў 1736 г. узвялі тут драўляны ўніяцкі храм. Магчыма, храм з'явіўся тут нашмат раней як Троіцкі касцёл кляштара дамініканцаў. У 1864 г. яго пераасвяцілі як праваслаўную царкву. У 1870 г. храм быў перабудаваны. Драўляная званіца побач з царквой узведзена ў пачатку ХХ ст. Сёння гэта царква Св. Пятра і Паўла ў стылі народнага дойлідства з рысамі барока.
Маёнткам "Варонча" спачатку валодалі Курчакі, а з XVII ст. род Несялоўскіх. У 1787 г. Юзэф Несялоўскі пабудаваў новую сядзібу. Апошнімі гаспадарамі маёнтка былі Мержаеўскія. Захаваліся перабудаваны бровар, скарбец, жылы дом, гаспадарчыя пабудовы, руіны агароджы і лядоўні. Касцёл Св. Ганны ў стылі барока ўзведзены на сродкі Юзэфа Несялоўскага і яго жонкі Тэафіліі ў 1773 г. У 1995 г. храм аднавілі. У Варончы знаходзяцца ўнікальныя каталіцкія могілкі, на якіх захаваліся надмагіллі знакамітых радоў.
З птушынага палёту бачна, што возера Свіцязь – плошчай каля 170 гектараў – утварае амаль ідэальнае кола. У 1970 г. на землях, якія прылягаюць да возера, быў створаны дзяржаўны ландшафтны запаведнік "Свіцязянскі". На берагах гэтай прыроднай жамчужыны жыве мноства легенд і паданняў, якія згадваюцца ў творах Адама Міцкевіча.
На беразе некалі паўнаводнай ракі Ятранкі стаіць вадзяны млын у добрым стане. Мясцовыя жыхары сцвярджаюць, што ён пабудаваны ў 1830-я гг., а першага млынара звалі Лявончыкам. Цокаль млына каменны, сам млын драўляны.
У 1908 г. пабудавана цагляная капліца Св. Тэрэзы ў стылі класіцызму. Гэта фамільная пахавальня ўладароў мясцовага маёнтка ў выглядзе невялікага антычнага храма. Адбудаваная капліца ў 1994 г. Тут таксама можна ўбачыць руіны каменнага вадзянога млына, пабудаванага ў пачатку ХІХ ст.
У 1806 г. пабудавана цагляная капліца-надмагілле Карповіча ў стылі класіцызму. Знаходзіцца гэтае прыгожае збудаванне на фамільных могілках уладароў маёнтка "Чамбраў", непадалёк ад уязной алеі. Сёння капліца ў лясах: ідуць аднаўленчыя работы, добраўпарадковаецца тэрыторыя вакол будынка.
З XVI ст. гэтымі землямі валодалі Богушы, Гаштольды. З 1567 г. яны належалі роду Раецкіх. Сядзібны дом Раецкіх у класічным стылі, пабудаваны з дрэва ў пачатку ХІХ ст., захаваўся да нашых дзён. Вакол сядзібнага дома раскінуўся пейзажны парк з гербавым слупам. Царква Св. Варвары ў гатычным стылі пабудавана ў 1817 г. як касцёл. Храм пераасвяцілі ў 1863 г. Побач знаходзяцца плябанія і брама.
Касцёл і царква, якія знаходзіліся ў гэтай вёсцы, былі знішчаныя партызанамі падчас Другой сусветнай вайны. Захавалася каменная капліца касцёла, пабудаваная ў ХІХ ст. У выдатным стане захаваўся вадзяны млын з палявога каменю, які намагаюцца прыстасаваць пад аграсядзібу. Пабудаваны млын у 1846 г. Яшчэ адзін каменны вадзяны млын захаваўся ў руінах.
Па мясцовай легендзе, драўляная царква Раства Багародзіцы ўзведзена ў 1773 г. у выглядзе карабля ці яго падабенства. Яна была знішчаная партызанамі падчас Другой сусветнай вайны. Захаваліся маляўнічыя руіны капліцы-званіцы з палявога часанага каменю.
Фотагалерэя