Маршрут Старая Беліца >
Кропкі маршрута Старая Беліца
Магчыма, першапачаткова святыня была каталіцкай. Будаўніцтва храма, хутчэй за ўсё, пачалося у сярэдзіне XVIII ст., па меркаваннях – у 1748 г. У 1864 г. храм быў істотна перабудаваны, знесеныя дзве вежы-званіцы, якія ўпрыгожвалі галоўны фасад. Сёння святыня вядомая як царква Св. Тройцы.
Ля рэчышча даўно перасохлай ракі побач з вёскай захаваліся руіны велізарнага млына. Апошні час ён працаваў на электрычнасці. Узведзена гэтая маштабная пабудова ў два высокія паверхі з чырвонай цэглы ў 1886 г. Моцныя сцены млына маглі б яшчэ паслужыць, калі б у чалавека было жаданне, сродкі і магчымасці іх аднавіць.
Можна лічыць сапраўдным цудам, што да нашых дзён захаваўся – хай і ў руінах – гэты праваслаўны Успенскі храм, збудаваны з драўлянага бруса яшчэ да 1840 г. Мясцовыя жыхары сцвярджаюць, што царква пабудавана ў 1836 г. Мяркуючы па крэпасці сцен, храм цалкам мог бы прымаць вернікаў яшчэ не адно дзесяцігоддзе. Ёсць меркаванне, што ў царкве хрысцілі Аляксандра Гараўца і Пятра Машэрава.
На старой трасе Р87, якая злучае Віцебск з Магілёвам праз Оршу, у цудоўным стане захаваўся будынак паштовай станцыі, пабудаваны па тыпавым праекце ў 1832 г. Можна пабачыць фрагменты агароджы станцыі, флігель, свіран. Гэта маляўнічае месца выдатна падыдзе, каб адкрыць тут прыдарожнае кафэ.
Ад старажытнай шляхецкай сядзібы, якая некалі квітнела тут, засталіся руіны велізарнага корпуса былога бровара або, магчыма, іншай гаспадарчай пабудовы. Па іншых звестках, гэты будынак доўгі час быў жылым і быў узведзены ў ХХ ст. як сядзібны дом.
У гэтай вёсцы ў выдатным стане захаваўся аднапавярховы будынак з чырвонай цэглы з мансардай. Раней у ім размяшчалася навучальная ўстанова. Паводле іншай версіі, гэтая пабудова калісьці – прыкладна ў 1878 г. – была ўзведзена як багадзельня і лякарня. У цяперашні час гэты архітэктурны помнік, магчыма, ужо прыватызаваны.
Ад велізарнай і багатай сядзібы “Старая Беліца”, якая належала Свяцкім, захаваліся маляўнічыя руіны сядзібнага дома з каменю і цэглы, збудаванага ў стылі класіцызму ў 1903 г. Лепш захаваліся гаспадарчыя будынкі сядзібы: будынак бровара, свірны, а таксама фрагменты былога пейзажнага парку. Руіны дома маюць патрэбу ў тэрміновай кансервацыі. Варта звярнуць асаблівую ўвагу на вытанчаную вежу, прыбудаваную да сядзібы праз некалькі гадоў пасля пабудовы дома.
У гэтым мілым правінцыйным мястэчку захавалася некалькі архітэктурных помнікаў. Сярод іх – значна перабудаваны будынак пажарнага дэпо, па іншай версіі – службовы корпус (1903), некалькі гаспадарчых пабудоў складанай канструкцыі (1906), дыхтоўная невялікая лядоўня з бутавага каменю і двухпавярховы будынак земскай управы (1914).
Сядзіба шляхецкага роду фон Рэнцелей закладзена ў сярэдзіне XIX ст. І вялізны пейзажны парк, і сядзібны дом да нашых дзён не захаваліся. Затое ў выдатным стане і дагэтуль знаходзяцца некалькі гаспадарчых пабудоў, збудаваных з палявога каменю і цэглы ў першым дзесяцігоддзі ХХ ст. Гэтыя будынкі - выдатны прыклад прафесіяналізму і густу нашых продкаў.
Фотагалерэя