Маршрут Жыровічы >
Кропкі маршрута Жыровічы
У 1818 г. з цэглы пабудавана царква Казанскай іконы Божай Маці ў стылі класіцызму. У 1882 г. пасля ўдару маланкі храм згарэў, але быў адноўлены ў першапачатковым выглядзе. Перад храмам знаходзіцца манументальная званіца-брама, збудаваная з цэглы ў 1822 г. У саміх Шылавічах захаваўся будынак спіртзавода Пуслоўскіх (1803 г.).
Па словах мясцовых жыхароў, на мясцовых могілках да 1963 г. стаяў невялікі драўляны храм. Святыня была знішчана па распараджэнні савецкіх уладаў. А цяперашняя драўляная праваслаўная каплічка па просьбе мясцовага насельніцтва была перавезена з вёскі і ўсталяваная на месцы разбуранага храма, ад якога часткова захаваўся падмурак. Таксама часткова захавалася агароджа могілак, складзеная з велізарных валуноў.
У былой сядзібе Ордаў (XVIII ст.) захаваўся прыгожы будынак капліцы-пахавальні уладальнікаў сядзібы, пабудаванай тут у 1852 г. Гаспадарчая пабудова XIX ст. На капліцы маецца памятная табліца, дзе сцісла выкладзена гісторыя роду Ордаў і распаведзена, пры якіх абставінах капліца ўзводзілася. Пад'язджаць да капліцы лепш за ўсё з дарогі, якая вядзе са Слоніма на Новадзевяткавічы.
Вядомыя з XV ст. як уладанні ў складзе ВКЛ. У 1493 г. І. Солтан пабудаваў тут царкву, дзе захоўвалася ікона Жыровіцкай Маці Божай. У XVII ст. узведзены каменныя пабудовы ўніяцкага манастыра, які ў тыя часы лічыўся самым багатым на землях ВКЛ. У 1839 г. манастыр стаў праваслаўным. Успенскі сабор у стылі барока пабудаваны ў 1613 г. У тым жа годзе манастыр быў пераасвечаны як базыльянскі. Дабравешчанская царква (1672 г.), Крыжаўзвіжанская царква (1769 г.). Жылыя карпусы кляштара, званіца (1828 г.).
Па словах старажылаў, драўляная капліца была ўсталяваная адразу ж пасля падаўлення паўстання 1863-1864 гг. Магчыма, першапачаткова яна была каталіцкай. Стаіць яна ў асяроддзі маляўнічых соснаў на старажытных могілках, на якіх захаваліся нават каменныя надмагіллі. Сёння гэтая святыня праваслаўная.
Недалёка ад вёскі, на краі сасновага бору, на спадзістым узвышшы стаіць Спаса-Праабражэнская праваслаўная царква, збудаваная з палявога каменю і цэглы ў рэтраспектыўна-рускім стылі па адным з тыпавых праектаў у 1869 г. Да 1864 г. на гэтым месцы знаходзілася драўляная царква, магчыма, уніяцкая. Вядомая яна з 1752 г. – магчыма, менавіта тады яна і была пабудаваная. Невядома, захавалася каменная агароджа ад старога храма або была ўзведзеная ўжо пасля пабудовы новай царквы.
У 1829 г. на каталіцкіх могілках пабудаваная цагляная капліца-пахавальня ўладальнікаў сядзібы Калупайла у гатычным стылі. Побач з ёй стаіць вежа – уваход у крыпту. У 1786 г. ўзведзены цагляны касцёл Св. Пятра і Паўла ў стылі барока. У 1866 г. ён быў закрыты, а ў 1896 г. перабудаваны пад царкву. У 1920 г. храм быў вернуты каталікам. Перад храмам можна пабачыць руіны званіцы (1790 г.). Ад сядзібы Слізняў захавалася афіцына, канюшня і гаспадарчыя пабудовы.
Па дарозе з вёскі Вялікія Шылавічы ў вёску Савічы побач з дарогай можна ўбачыць прыгожай формы каменны крыж. На ім можна заўважыць драпіны ад куль – магчыма, гэты крыж выратаваў нечае жыццё.
З 1939 г. землі былой сядзібы «Грыбава» займае мясцовая сельская гаспадарка. Многія гаспадарчыя пабудовы з часам былі знішчаныя, старадаўні парк высечаны, а невялікія сажалкі запушчаныя. Да нашых дзён захаваўся пабудаваны з цэглы ў стылі позняга класіцызму сядзібны дом, невялікі аднапавярховы флігель і некалькі дыхтоўных каменных гаспадарчых пабудоў. Усе будынкі былой сядзібы паспяхова эксплуатуюцца і сёння. Праведзены аднаўленчыя работы, дом накрыты новым дахам.
Унікальны цуд прыроды – валун пад назвай «расколаты камень Альбярцінскі» – знаходзіцца ў лесе за тры кіламетры ад вёскі Альбярцін. Абавязкова варта ўбачыць гэты незвычайны аб'ект, які пасяліўся ў нашых краях у далёкім I тысячагоддзі да нашай эры.