Маршрут Барысаў >
Кропкі маршрута Барысаў
Пабудаваны гандлёвыя шэрагі, магчыма, яшчэ ў 90-я гг. XIX ст., а ў пачатку ХХ ст. значна пашыраны пры капітальнай рэканструкцыі. Сёння іх можна ўбачыць недалёка ад Кафедральнага сабора па вул. Лапаціна, 38.
Земляныя работы па стварэнні ўмацаванняў з мэтай абароны горада і моста праз Бярэзіну былі пачаты напярэдадні ваенных дзеянняў 1812 г. З пачаткам вайны яны былі пакінутыя няскончанымі, нават не былі ўсталяваныя артылерыйскія прылады. Тым не менш яны адыгралі немалаважную ролю падчас нашэсця французскай арміі. У канцы 1920-х гг. умацаванні атрымалі статус гістарычнага помніка.
У 1836 г. на месцы старажытнага драўлянага касцёла пабудаваны новы, каменны, асвечаны ў гонар Нараджэння Св. Дзевы Марыі. Пасля падаўлення паўстання 1863-1864 гг. зачынены царскімі ўладамі. У 1899 г. адкрыты зноў. Савецкія ўлады зноў зачынілі касцёл і выкарыстоўваюць яго як складское памяшканне. Пасля Другой сусветнай вайны была разбурана званіца і ў касцёле быў адкрыты кінатэатр, затым спартзал. У 1988 г. адноўлены і вернуты вернікам.
Па вул. Дзяржынскага, 90 знаходзіцца будынак былой жаночай гімназіі, пабудаваны на сродкі габрэйскай абшчыны горада. У будынку дзейнічалі навучальныя класы, памяшканне для правядзення розных мерапрыемстваў і святаў. Дыхтоўны будынак гарадскога вучылішча можна ўбачыць па вул. Марозава, 39. У савецкі час тут таксама дзейнічала навучальная ўстанова. Абодва будынкі ўзведзены прыблізна ў адзін час – у канцы XIX ст.
Гэты стараверскі храм, пабудаваны з дрэва ў стылі класіцызму, стаіць у глыбіні прыватнай забудовы і даволі рэдка наведваецца падарожнікамі. Калі менавіта ён быў пабудаваны, невядома, аднак, мяркуючы па старых здымках, ён стаяў ужо ў пачатку XIX ст., а значыць, мог быць узведзены ў канцы XVIII ст.
Барысаў – адзін з самых старажытных гарадоў Беларусі. Вядомы з 1102 г. Неаднаразова разбураўся падчас шматлікіх войнаў з Масковіяй. У 1792 г. атрымаў Магдэбургскае права і герб. У горадзе мноства жылых і гаспадарчых будынкаў канца XIX – пачатку ХХ стст.
У 1620 г. на гэтым месцы пабудаваны драўляны, магчыма, уніяцкі храм. Спалены адразу пасля паўстання 1863-1864 гг. У 1874 г. закончана будаўніцтва новага цаглянага праваслаўнага храма ў рэтраспектыўна-рускім стылі. Пры савецкай уладзе ў 1937 г. царква была зачынена, выкарыстоўвалася пад збожжасховішча. У гады Другой сусветнай вайны ў храме аднавіліся набажэнствы. У 1907 г. перад храмам узведзена грандыёзная брама-званіца ў тым жа стылі, што і царква.
У сярэдзіне XIX ст. яўрэйская дыяспара Барысава складала прыблізна палову насельніцтва горада. Да нашых дзён захавалася Вялікая сінагога 1912 г. пабудовы. Знаходзіцца яна па вул. Інтэрнацыянальнай, 48. У 1911 г. узводзіцца сінагога «Хеўрэ Тылім» па вул. Лапаціна, 41. Па той жа вуліцы можна ўбачыць добра захаваны будынак габрэйскага вучылішча «Талмуд Тора», пабудаваны ў 1904 г.
У 70-я гг. XIX ст. на гэтым месцы знаходзілася драўляная пабудова вакзала. У 1914 г. з цэглы збудаваны новы чыгуначны вакзал у стылі мадэрн. У 1920-я гг. праводзіліся аднаўленчыя работы. Пасля пашкоджанняў, атрыманых падчас Другой сусветнай вайны, вакзал стаў зноў функцыянаваць толькі ў 1951 г. Сёння будынак, безумоўна, з'яўляецца адной з архітэктурных славутасцяў Барысава.
У Барысаве захаваліся два экзэмпляры яўрэйскіх могілак у досыць добрым стане. Адны з іх знаходзяцца ў раёне вуліц Заслонава і Віцебскай, іншыя, больш буйныя, паміж завулкамі Зарэчным і Папова, на ўзгорку недалёка ад ракі Бярэзіны.
Фотагалерэя