Маршрут Лучай >
Кропкі маршрута Лучай
У 1856 г. на сродкі князя Любецкага з дрэва пабудавана Пакроўская царква ў рэтраспектыўна-рускім стылі. У пачатку ХХ ст. храм перабудавалі. Справа ад храма ўзвышаецца незвычайная па архітэктуры вежа-званіца. Верхняя яе частка з завостраным купалам драўляная, а ніжняя частка ў выглядзе ўсечанай піраміды – з бутавага каменю.
Невялікі фальварак Пшаздзецкіх, вядомы з 1843 г., с часам перарос у заможны маёнтак. Захаваліся каменны млын, дзве ўязныя брамы, дом аканома маёнтка і адноўлены арачны мост. У парку можна ўбачыць руіны скляпеністай лядоўні. Ад маёнтка захаваўся таксама будынак вытворчага прызначэння, сёння гэта жылы дом.
Па скупых звестках, на гэтым месцы некалі ўзвышаўся драўляны ўніяцкі храм. Магчыма, у 1886 г. храм быў перабудаваны, ці на яго месцы нанова ўзвялі Спаса-Праабражэнскую царкву. Пабудавана святыня з дрэва ў стылі народнага дойлідства. Над дахам узвышаюцца два невялікія купалы.
Касцёл Узнясення Дзевы Марыі пабудаваны з бутавага каменю ў стылі позняга класіцызму ў 1822 г. Доўгі час быў закрыты і толькі ў 1989 г. адноўлены і вернуты вернікам. Храм акружае каменная агароджа са званіцай злева ад касцёла. Гэта адзіны ў Беларусі каталіцкі храм, пабудаваны з апрацаванага палявога каменю.
Згадваецца з 1473 г. як уладанні Гальшанскіх, Радзівілаў, Бжастоўскіх. З 1556 г. – мястэчка. На каталіцкіх могілках захаваўся склеп-пахавальня ў стылі мадэрн (XVIII ст.). У 1769 г. з цэглы ўзведзены Траецкі касцёл у стылі барока. З 1866 па 1919 гг. храм дзейнічаў як праваслаўная царква. Пасля 1919 г. касцёл адноўлены. У храме знаходзіцца адзіны ў Беларусі трох'ярусны алтар.
Усе пабудовы, якія захаваліся ад некалі багатага маёнтка Канстанціна Акушкі, сёння можна ўбачыць на калгасным двары. Часткова захаваўся цагляны сядзібны дом у стылі класіцызму, а таксама флігель, свіран і канюшня. У гэтых будынках падчас Другой сусветнай вайны размяшчаўся лагер для рускіх ваеннапалонных. Усе пабудовы ўзведзены ў пачатку ХІХ ст.
Сядзіба шляхецкага роду Абрамовічаў у Крыкалах з'явілася ў сярэдзіне XVIII ст. Ад некалі багатай гаспадаркі засталася толькі невялікая драўляная пабудова на высокім каменным цокале і руіны масіўнага арачнага маста ў парку. А вось пейзажны парк, акружаны сямю прыроднымі ці штучнымі пагоркамі, дагэтуль уражвае сваёй маляўнічасцю.
У 1830 г. на ўскраіне гэтай невялікай вёсачкі з палявога каменю і цэглы ўзведзена Пакроўская царква ў рэтраспектыўна-рускім стылі. Удала глядзяцца пралёты каменных сцен, абрамленыя атынкаванай цаглянай кладкай. Над галоўным уваходам царквы ўзнімаецца невысокая гранёная вежа-званіца. У храме захаваліся іконы XVIII ст.
Лучай вядомы як мястэчка ВКЛ з 1542 г. Мясцовыя землі належалі шляхецкаму роду Забярэзінскіх. У 1766 г. з цэглы пабудаваны раскошны касцёл Св. Тадэвуша ў стылі барока. Пасля паўстання 1863-1864 гг. храм быў часткова перабудаваны, а ў 1948 г. закрыты. У 1990 г. касцёл аднавілі і вярнулі каталікам. Побач з касцёлам стаіць вялікі будынак плябаніі (ХІХ ст.), а на двары святыні ўсталяваны першы ў свеце помнік Бенедыкту XVI.
Сціплая каталіцкая капліца ў стылі народнага дойлідства пабудавана з цэглы на мясцовых могілках у 1852 г. Магчыма, дах, купал і вежа капліцы былі змененыя.