Маршрут Талачын >
Кропкі маршрута Талачын
Драўляную праваслаўную святыню, асвячоную ў самым пачатку ХХ ст. у гонар Св. Пятра і Паўла, ужо не выратаваць. Мала таго, што яна доўгі час была закінутая, так яе яшчэ і спрабавалі спаліць. Такі лёс чакае ўсе помнікі архітэктуры, пакінутыя без належнага догляду. Побач са святыняй знаходзіцца некалькі каменных крыжоў.
Велізарны каменны сядзібны дом, збудаваны ў класічным стылі з цэглы, быў пабудаваны ў 1897 г. Уваход аформлены невялікім порцікам на чатырох масіўных пілонах. Доўгая прасторная тэраса ўпрыгожвае гэтую пабудову з боку цяністага парку. Недалёка знаходзіцца дыхтоўны будынак флігеля і гаспадарчая пабудова з цэглы. На беразе возера – умураваны ў бетонную тумбу каменны крыж XII ст.
Ля гэтай вёскі, на абочыне дарогі Р25, можна ўбачыць рэдкі гістарычны помнік, які цудам захаваўся, – верставы слуп, пабудаваны з цэглы ў XVIII ст. Слуп моцна пашкоджаны. Зараз ён абнесены невысокай агароджай.
Паселішча вядома з 1078 г. У 1116 г. рускімі князямі быў разбураны мясцовы замак. З XIII ст. у складзе ВКЛ. Абавязкова варта затрымацца на замчышчы і палюбавацца велічнымі землянымі валамі. Уражвае маштаб былых збудаванняў. Добраўпарадкавана пляцоўка для турыстаў, дзейнічае крыніца.
На беразе ракі Крывой у вёсцы Каменнае-Крывое ў 1822 г. з цэглы ўзведзены млын. Побач, ля былой дамбы, сёння існуе мост. Калі сцены, якія захаваліся ў вадзянога млына, накрыць дахам, будынак можа яшчэ паслужыць. Кажуць, што нехта спрабаваў выкупіць млын, але, мяркуючы па стане, зараз ён закінуты.
Паміж вёскамі Янова і Няклюдава на дарозе Р25 туліцца гэтая невялікая вёсачка. Упрыгожвае яе Траецкая царква, пабудаваная з цэглы ў рэтраспектыўна-рускім стылі сінадальнага напрамку ў 1890 г. Да 2007 г. касцёл ляжаў у руінах. Нядаўна святыню аднавілі, і яна зноў адчыніла свае дзверы для вернікаў.
На невялікім пагорку, парослым векавымі ліпамі, можна ўбачыць незвычайную па сваёй прыгажосці капліцу-пахавальню вядомага ў ВКЛ шляхецкага рода Хамянтоўскіх. Пабудаваная яна са светлай цэглы ў 1846 г. Унікальны помнік нашай нацыянальнай спадчыны тэрмінова мае патрэбу ў кансервацыі.
На ўскрайку вёскі, літаральна ля вядучай да яе дарогі, знаходзяцца старыя могілкі. Мяркуючы па датах, выбітых на іх надмагільных помніках, пахаванні тут праводзіліся яшчэ з сярэдзіны ХIХ ст., а каменныя крыжы, якія стаяць на могілках, сведчаць аб тым, што гэты пагост значна старэйшы. Сімвалы на крыжах з часам былі перабітыя.
Вядома паселішча ў складзе ВКЛ з 1433 г. Належала Сапегам, Шэміётам, Сангушкам. У вайну 1654-1667 гг. было спалена войскамі Масковіі. У 1853 г. з цэглы пабудаваны касцёл Св. Антонія ў стылі эклектыкі. Пасля Другой сусветнай вайны ў храме знаходзіўся клуб. У 1993 г. касцёл быў адрэстаўраваны і зараз з'яўляецца адзіным каталіцкім храмам на тры раёны. Манастыр базыльянаў пабудаваны ў 1769 г. у стылі віленскага барока. Пакроўская царква (1769 г.) была перабудавана з касцёла кляштара. У адным з карпусоў манастыра начаваў Напалеон. Радавая забудова (XVIII ст.).
Дыхтоўны цагляны будынак вадзянога млына пабудаваны тут у 1877 г. Яго ўсё яшчэ можна аднавіць. Побач знаходзіцца сажалка, стаяць векавыя зялёныя волаты. Руплівы гаспадар мог бы прывесці гэтае маляўнічае месца ў парадак.