Маршрут Гомель-1 >
Кропкі маршрута Гомель-1
Побач з будынкам аранжарэі ўзвышаецца яшчэ адзін помнік архітэктуры эклектыкі, збудаваны з цэглы у 1828 г., – аглядная вежа. Некалі яна служыла вытворчай трубой цукровага завода. Калі падняцца па вінтавой лесвіцы на назіральную пляцоўку вежы, можна палюбавацца ўсім палацава-паркавым комплексам з вышыні.
Недалёка ад палаца, за Лебядзінай сажалкай, у глыбіні парка знаходзіцца сціплы аднапавярховы будынак аранжарэі «Зімовы сад». Пабудавана гэтая славутасць пры Ф. Паскевічы ў 1877 г. Абавязкова варта зазірнуць сюды і пагуляць каля невялікага фантана сярод субтрапічных раслін. Ад работнікаў аранжарэі можна пачуць больш падрабязную гісторыю ўзнікнення гэтай унікальнай пабудовы.
Пабудаваны дом з цэглы ў стылі мадэрн. Знаходзіцца ён на вул. Першамайскай, 13. Сіметрычны галоўны фасад пабудовы ўпрыгожвае фігурны атык на двух квадратных калонах. На атыку красуецца ляпны барэльеф фамільнага герба былых уладальнікаў будынка.
Гэтыя будынкі – адзін з лепшых прыкладаў забудовы горада канца XIX ст. Карпусы бальніц і сёння функцыянуюць па прызначэнні. Яны знаходзяцца на стромкім беразе ракі Сож, удала упісваючыся ў ландшафт палацавага парку, які падступае да іх знізу. Размешчаны комплекс будынкаў бальніцы на вул. Камісарава, 13.
У 1870 г. на другім канцы парку, побач з саборам Св. Пятра і Паўла, каля левага крыла палаца, збудаваная вытанчаная цагляная капліца-пахавальня князёў Паскевічаў у рэтраспектыўна-рускім стылі. Трохі ўбаку знаходзіцца ўваход у крыпту капліцы. У 1971 г. капліца была адрэстаўраваная і адкрытая для наведвальнікаў. Вонкавы дэкор капліцы выкананы каляровай керамічнай і маёлікавай пліткай.
У архітэктуры Гомельскага палаца прысутнічае як класічны стыль, так і стыль эклектыкі. Будаваўся палац паэтапна, пачынаючы з 1777 г., калі быў узведзены галоўны, цэнтральны корпус. У пачатку XIX ст. узведзеныя два флігелі. Да 1835 г. уладальнікам быў граф Румянцаў, затым гаспадарамі палаца сталі прадстаўнікі графскага роду Паскевічаў. У 1837 г. паводле праекту польскага архітэктара А. Ідзкоўскага дабудаваныя галерэі, рызаліты і вежа палаца. Палац быў рэстаўраваны ў 1925 г. i пасля Другой сусветнай вайны.
Гарадскі асабняк для графа Румянцава збудаваны з цэглы ў стылі ампір па праекце архітэктара І. Дзячкова ў 1818 г. На будаўніцтва асабняка спатрэбілася два гады. Ён знаходзіцца на вул. Пушкіна, 32. З 1830 г. да рэвалюцыі 1917 г. асабняк належаў гомельскаму двараніну Крушэўскаму. У канцы XX ст. дом быў адрэстаўраваны і значна перабудаваны. Сёння гэта музей гісторыі Гомеля.
Уздоўж берага ракі Сож на працягу кіламетра раскінуўся гэты ўнікальны пейзажны парк. Закладзены ён у 1839 г. пры графе І. Паскевічу. Спраектаваў парк польскі архітэктар А. Ідзкоўскі. У цэнтральнай яго частцы размешчаная Лебядзіная сажалка. Мноства скульптур, масткі, альтанкі ўпрыгожваюць парк ва ўсіх яго кутках. Дрэвы і хмызнякі для парку дастаўляліся з Варшавы і Парыжа. Парк займае плошчу ў 25 га і з’яўляецца адным з найпрыгажэйшых пейзажных паркаў Беларусі.
У 1809 г. пачалося будаўніцтва сабора Св. Пятра і Паўла, праваслаўнага храма ў стылі позняга класіцызму з цэглы. Упрыгожвае храм велізарны купал, які ўтрымлівае высокі барабан. Пабудавана святыня пры графе Н. Румянцаве. З 1917 па 1960 гг. храм, які знаходзіўся ў занядбаным стане, быў зачынены. На працягу 28 гадоў у ім працаваў гарадскі планетарый. Сёння будынак сабора адрэстаўраваны і перададзены вернікам.
Гэты стараверскі храм можна ўбачыць на вул. Пралетарскай, 18А. Узведзена святыня з цэглы ў рэтраспектыўна-рускім стылі ў 1905 г. У 1937 г. савецкія ўлады зачынілі храм і перадалі яго навучальнай установе пад майстэрні. У 2003 г. царква адрэстаўраваная і вернутая вернікам.
Фотагалерэя