Маршрут Орша >
Кропкі маршрута Орша
У 1590 г. на сродкі канцлера ВКЛ Льва Сапегі быў заснаваны касцёл і кляштар езуітаў. У 1610 г. на землях ордэна быў адкрыты езуіцкі калегіум, пры якім дзейнічала пяцікласная публічная школа і тэатр. У гэтым тэатры быў створаны зборнік драм, сёння вядомы як "Аршанскі кодэкс". Дзейнічаў калегіум да 1820 г. Выплаты на будоўлю каменных будынкаў езуіцкага комплекса вяліся да пачатку ХІХ ст.
На старажытных могілках горада па вул. Пралетарскай можна ўбачыць арыгінальны будынак капліцы цікавай канструкцыі. Магчыма, капліца некалі была надмагіллем. Першапачаткова яна, хутчэй за ўсё, была каталіцкай. Праз нейкі час па вуглах капліцы з'явіліся мініяцюрныя вежы з купаламі-цыбулінамі. Пліты з надпісамі незваротна згубленыя.
Узведзены гэты каталіцкі храм у стылі барока ў 1649 г. побач з дамініканскім кляштарам, пабудовы якога да нашых дзён не захаваліся. Касцёл быў значна перабудаваны ў 1819 г. Пасля падаўлення паўстання 1863-1864 гг. былі знесены яго вежы-званіцы. У 1950 г. касцёл перабудавалі яшчэ раз, пасля чаго ў ім размясціўся гарадскі Дом культуры. Сёння святыня вернута каталікам.
У 1758 г. на беразе ракі Аршаніцы ў стылі позняга барока былі пабудаваны цагляныя карпусы базіліянскага кляштара і касцёл Дзевы Марыі, які быў узарваны ў 1967 г. Захаваліся толькі руіны жылога корпуса кляштара. У 1842 г. кляштар перадалі праваслаўным. На тэрыторыі манастыра дзейнічала праваслаўнае духоўнае вучылішча. Вядуцца аднаўленчыя работы.
Заснаваны кляштар у 1636 г. Да нашых дзён таксама дайшлі толькі жылыя карпусы. Пасля падаўлення паўстання 1830-1831 гг. тут размяшчаўся шпіталь рускіх войскаў. Сёння ў памяшканні кляштара дзейнічае гарадская бальніца. Пасля паводкі 1760 г. касцёл кляштара быў значна пашкоджаны і пазней ператвораны ў ваеннае сховішча. Касцёл быў разбураны падчас Другой сусветнай вайны і разабраны ў 1960-я гг.
Заснаваны кляштар на сродкі шляхецкага роду Саковічаў у 1714 г. Троіцкі касцёл (1714 г.) пры кляштары пасля падаўлення паўстання 1830-1831 гг. быў перададзены праваслаўным і перабудаваны. У 1920 г. закрыты, а ў 1957 г. знесены. У корпусе кляштара, які захаваўся па сённяшні дзень, цяпер размясціўся філіял дзяржаўнага архіва Віцебскай вобласці і жылыя памяшканні.
Адзін з Аршанскіх каменных крыжоў умураваны ў тратуарную плітку ля сучаснага праваслаўнага сабора Св. Міхаіла. У будынку былога вадзянога млына, пабудаванага ў 1902 г., сёння працуе гарадскі этнаграфічны музей з багатай калекцыяй прадметаў даўніны. Побач з млыном знаходзіцца вялікі арачны мост у добрым стане, узведзены з цэглы і каменю ў той жа час, што і сам млын.
Ад былога Богаяўленскага манастыра захавалася царква Св. Духа, пабудаваная ў стылі барока ў 1624 г., вялізны будынак жылога корпуса і фрагменты агароджы. У XVII ст. манастыр з'яўляўся адным з найбуйнейшых цэнтраў беларускага кнігадрукавання. Тут у 1630 г. Спірыдон Собаль заснаваў друкарню. Менавіта Спірыдон Собаль першым ужыў слова "буквар"
На вул. Леніна, 41 узвышаецца велічны будынак рэальнага вучылішча. Пабудаваны ён з дыхтоўнай чырвонай цэглы ў стылі грамадзянскай архітэктуры ў 1904 г. Пабудова складаецца з двухпавярховага галоўнага корпуса і двух сіметрычных бакавых аб'ёмаў. Уваход аформлены калонамі, на якіх трымаецца балкон. Сёння ў будынку таксама дзейнічае навучальная ўстанова – сярэдняя школа.
Успенскі манастыр заснаваны нядаўна, у самым канцы ХХ ст., але на яго тэрыторыі ў першапачатковым выглядзе захавалася старажытная культавая пабудова. Гэта царква Св. Іллі, пабудаваная з цэглы ў псеўдарускім стылі ў 1880 г. Манастыр абнесены каменным мурам з кантрфорсамі і брамай, пабудаваным у самым канцы ХІХ ст. Царква велічна ўзвышаецца на левым беразе Дняпра, адбіваючыся ў яго водах.
Фотагалерэя