Маршрут Прылукі >
Кропкі маршрута Прылукі
Возера, ад якога, магчыма, і атрымаў сваю назву гэты населены пункт, размешчана пасярэдзіне вёскі. Недалёка ад возера красуецца Петрапаўлаўскі храм. Пабудавана царква ў 1838 г. на сродкі графа Чапскага. Узведзена яна ў стылі позняга класіцызму з цэглы. Першапачаткова гэта быў касцёл. У 1866 г. была адноўлена. Побач узвышалася мураваная капліца-званіца. Побач з царквой захаваўся сядзібны дом старадаўняй шляхецкай сядзібы.
Пры дарозе Р65, якая вядзе ад пасёлка Возера праз знакамітае Станькава на старажытны горад Крутагор’е, які сёння носіць назву Дзяржынск, на старадаўніх вясковых могілках стаіць гэтая цэркаўка 1864 г. пабудовы. Узведзена яна ў стылі народнага дойлідства з дрэва і асвечана ў гонар Нараджэння Прасвятой Багародзіцы. Ёсць меркаванне, што гэтая святыня на самай справе старэйшая, а ў згаданы год яна проста перабудоўвалася, у выніку чаго да яе фасаду была прыбудавана двух’ярусная званіца.
Маёнтак вядомы з XVII ст. Належаў Халецкім, Радзівілам, Калачынскім. У 1861 г. перайшоў ва ўласнасць шляхецкага роду Ельскіх. У былым маёнтку “Ігнатычы” добра захаваўся сядзібны дом, пабудаваны ў стылі неабарока з цэглы ў пачатку XIX ст., флігель, свіран, службовыя і гаспадарчыя карпусы. Да нашых дзён дайшоў таксама рэдкі будынак – сіласная вежа. Гадавальнікі з Ігнатычаў на працягу 30 гадоў забяспечвалі Мінск пасадачным матэрыялам.
Землі былога шляхецкага роду Прушынскіх, якія заклалі тут маёнтак прыкладна ў пачатку XVIII ст. Па адной з легенд, тут бываў нават кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Аўгуст Панятоўскі. Захаваліся руіны гаспадарчых пабудоў, фрагменты парка і перабудаваны драўляны касцёл 1785 г. У 1956 г. тут быў створаны Дом творчасці беларускіх пісьменнікаў імя Я. Коласа. Пазней гэты ж дом быў домам адпачынку «На ростанях». Драўляны дом у два паверхі з вялізнымі светлымі верандамі, безумоўна, мае вялікую культурную каштоўнасць.
У вёсцы Крысава можна ўбачыць магілу Блажэннай Валянціны Мінскай (1888-1966 гг.). Яна была шырока вядомая як прадказальніца і лекарка. У 2006 г. Валянціна Мінская была прылічана Беларускай Праваслаўнай Царквой да беларускіх святых.
Сядзіба вядомая з 1590 г. як фальварак. Належала Геранімовічам, Прушынскім, Бунгенцам. У 1640 г., адлучыўшыся ад сядзібы «Двор Лошыцкі», Новы Двор стаў самастойным маёнткам. Цагляны сядзібны дом у класічным стылі быў прыстасаваны пад праваслаўны храм. Захавалася брама сядзібы і дом для рабочых. Цікава, што ў сядзібнага дома няма афіцын.
З XVI ст. маёнтак належаў Іваноўскім, Агінскім, Ашторнам, Гарватам. Першы палац быў пабудаваны на месцы старажытнага манастыра Антонам Гарватам. У 1868 г. палац моцна пацярпеў ад пажару і быў адноўлены ў 1872 г. новым уладальнікам, графам Гутэн-Чапскім. Цудоўна захаваліся шматлікія гаспадарчыя пабудовы маёнтка: свіран, бровар і іншыя. Гэты маёнтак лічыўся адным з найпрыгажэйшых у прыгарадзе Мінска. У 1876 г. Напалеон Орда адлюстраваў яго на сваім малюнку.
На краі вёскі побач з дарогай на Слуцк у 1861 г. на сродкі купца Свешнікава ўзведзена царква Св. Пятра і Паўла. Пабудаваная яна з цэглы ў псеўдарускім стылі. Храм стаіць на месцы старадаўняй драўлянай святыні. Пры царкве дзейнічала народнае вучылішча, якое ў 1889-1890 гг. наведваў Янка Купала. У 1991 г. храм быў адрэстаўраваны і адкрыты для вернікаў.
На старых каталіцкіх могілках, якія размешчаны на пакатым беразе невялікай рачулкі, што ўпадае ў Пціч, у 1796 г. з дрэва збудаваны касцёл Св. Роха ў стылі народнага дойлідства. Перабудоўваўся храм у 1860 г., затым аднаўляўся ў 1920 г.
Магчыма, гэта быў толькі невялікі фальварак, які адносіўся да некалі вялізных уладанняў знакамітага шляхецкага роду Чапскіх, рэзідэнцыяй якога служыла суседняе Станькава. У былым фальварку захаваліся значна перабудаваны будынак жылога дома з вялізнымі скляпеністымі сутарэннямі, цагляны будынак сыраварні і дзіўны па архітэктуры будынак малочнай. Прыкладны час узвядзення пабудоў – сярэдзіна XIX ст.
Фотагалерэя